Zachowanie po narkotykach może ulec radykalnej zmianie, ale czasami bardzo trudno zauważyć, że człowiek jest pod wpływem „czegoś”. Substancje psychoaktywne niewątpliwie oddziałują na umysł i psychikę jednostki, ale zmiany zachowania, ich charakter i nasilenie zależy od przyjętego środka, jego ilości, sposobu podania (iniekcje, doustnie, donosowo, itp.) oraz indywidualnych cech osoby. Nie da się podać uśrednionego czy standardowego obrazu reakcji osoby pod wpływem narkotyków. Halucynogeny, stymulanty czy leki sedatywno-trankwilizujące dają odmienne efekty narkotyczne i wywołują inne zmiany w zachowaniu u przyjmujących dany narkotyk. spis treści 1. Zmiany w zachowaniu a narkotyki 2. Rodzaje zachowań pod wpływem rożnych typów środków psychoaktywnych 3. Jak działają narkotyki? 1. Zmiany w zachowaniu a narkotyki Niejednokrotnie rodzice zaniepokojeni dziwnymi reakcjami własnych dorastających pociech zachodzą w głowę i mają wątpliwości, czy przypadkiem ich dziecko nie zażywa narkotyków. Jak rozpoznać, że ktoś sięga po marihuanę, heroinę albo ecstasy? Zazwyczaj nasilenie zmian w zachowaniu wiąże się ściśle z ilością przyjętego środka odurzającego, ale czasami różnice w reakcjach są subtelne i mało manifestowalne, dlatego trudno je wychwycić nawet bacznym obserwatorom. Najłatwiej zauważyć niepokojące sygnały u tych osób, które dobrze się zna, z którymi ma się codzienny kontakt i łatwo przewidzieć, w jaki sposób generalnie się zachowuje. Nie da się podać „uogólnionego” obrazu zachowań jednostek po narkotykach, bo każda substancja psychoaktywna daje inne rezultaty. Do tego dochodzą różnice indywidualne zażywających narkotyki, dawka, mieszanie środków z innymi używkami, sposób przyjęcia substancji i wiele innych zmiennych. Zobacz film: "Kierowcy po narkotykach to już plaga" Już w pierwszych fazach można zaobserwować szereg symptomów świadczących o tym, że osoba może mieć kontakt z narkotykami. Takim sygnałem ostrzegawczym może być nagła lub postępująca zmiana zachowania, zmiana stylu i trybu życia, emocjonalne oddalenie, obniżenie zdolności poznawczych i intelektualnych, nieradzenie sobie z emocjami. Zwykle zażywaniu narkotyków zaczynają towarzyszyć różnego rodzaju problemy wynikające z coraz gorszego funkcjonowania w różnych obszarach aktywności życiowej, takich jak praca, szkoła, związki. Psychostymulanty, takie jak amfetamina, kokaina czy crack, powodują pobudzenie psychoruchowe, wzrost samooceny, pewność siebie, wzrost nerwowości, a czasem agresję. Z kolei po ustaniu działania narkotyków da się zaobserwować ospałość, przygnębienie, apatię, znużenie czy brak motywacji do działania. Znowu halucynogeny, np. LSD, ecstasy czy psylocybina, wywołują zaburzenia spostrzegania, dziwne wypowiedzi, bełkot słowny oraz zaburzenia równowagi i koordynacji ruchowej. Człowiek może zacząć głosić radykalne poglądy albo podejmować niebezpieczne przedsięwzięcia, np. chcieć skoczyć przez okno, przeświadczony, że potrafi fruwać. Wąchanie kleju skutkuje licznymi halucynacjami, które znajdują odzwierciedlenie w nieracjonalnych wypowiedziach. Opiaty – heroina, morfina – nadmiernie wyciszają, uspokajają, wprowadzają w błogostan, ale gdy pojawiają się objawy abstynencyjne, jednostka może stać się niespokojna i agresywna. Przetwory konopi indyjskich, marihuana, haszysz czy THC syntetyczne, wprawiają zwykle w dobry nastrój, osoba staje się wesołkowata, towarzyska, pewna siebie, ekstrawertywna, gadatliwa, skłonna do pseudo-filozofowania. Z kolei barbiturany i benzodiazepiny wykazują działanie uspokajające i nasenne, a osoba pod ich wpływem wyraźnie wykazuje trudności w artykułowaniu swoich myśli. Jak widać, co narkotyk, to inny wpływ na zachowanie. Sprawa się komplikuje w sytuacji, kiedy dana osoba przyjmuje jednorazowo dwa różne narkotyki o zupełnie przeciwstawnym sposobie działania, jak np. heroina i amfetamina. Ważnym wskaźnikiem, mogącym sugerować przyjmowanie narkotyków, jest reakcja źrenic na światło, zapach z ust oraz obecność różnych akcesoriów, pomagających w zażywaniu środków odurzających, jak lufki, bibułki, szmatki, strzykawki, lusterka itp. 2. Rodzaje zachowań pod wpływem rożnych typów środków psychoaktywnych Na co zwracać uwagę, by wychwycić, czy ktoś przypadkiem nie zażywa narkotyków? Niżej zostaną zestawione najczęściej obserwowane reakcje i zmiany w zachowaniu, przejawiane przez osoby zażywające dany rodzaj narkotyku. Trzeba pamiętać, że zmiany zachowania mogą świadczyć, ale nie muszą, że dana osoba bierze narkotyki. RODZAJ NARKOTYKUOBJAWY ZAŻYCIA NARKOTYKUOpiaty – heroina, morfina, „kompot”, opiumzwężone źrenice, szklane oczy, śpiączka o różnym nasileniu, spokój, cichość, ospałość, ślady wkłuć na ciele, krople krwi na rękawach, niemiły zapach w pomieszczeniu, zamroczenie, brak apetytu, katar, akcesoria – igły, strzykawki, brązowe watki, nakrętki, łyżki, kapsle, rurki do wdychania oparów, osmalone sreberka, naczynia pokryte brudnym nalotem, torebki z brunatnym proszkiem, słoma makowaKannabinole – marihuana, haszysz, olej haszyszowy, THC syntetyczneprzekrwione oczy, blade palce, słodkawa woń oddechu, włosów i ubrania, zapach palonych liści, gadatliwość, wesołkowatość, stany euforyczne, ogólne podniecenie, nadczynność psychoruchowa, brak koordynacji ruchowej, zaburzenia orientacji przestrzennej, pewność siebie, wzrost samooceny, dobre samopoczucie, napadowy śmiech, wrażliwość na zapachy i smaki, kaszel, przyspieszone tętno, wzmożona potliwość, zwiększone łaknienie, apetyt na słodycze, akcesoria – bibuła papierosowa, zielony tytoń, brązowo-szare nasionka w kieszeniach lub w podszewce, lufki, fifkiLeki nasenne i uspokajające – barbiturany i benzodiazepinywygląd jak po spożyciu alkoholu, bełkotliwa mowa, zmniejszenie aktywności życiowej, senność, wymioty, lęk, niepokój, spadek nastroju, brak motywacji, brak zainteresowania czymkolwiek, apatia, akcesoria – tabletki, kapsułki, drażetki różnych kolorów, opakowania po tabletkach/drażetkachKokaina – crack, kokaina HCl, pasta kokainowa, kokaina wolnozasadowa (free base)rozszerzone źrenice w nikłym stopniu reagujące na światło, czerwony nos z krostkami i objawami egzemy, zaczerwieniona, łuszcząca się skóra, swędzenie, nadpobudliwość i wzmożona aktywność, wielomówność, pewność siebie, podniecenie seksualne, spadek łaknienia, bezsenność, zachowania agresywne, niepokój psychoruchowy, katar, akcesoria – biały proszek lub bezbarwne przezroczyste kryształy bez zapachu o gorzkim smaku, rurki do wdychania oparów, igły, strzykawki, przycięte słomki, karty bankomatowe do robienia ścieżek proszku (tzw. kresek)Psychostymulanty – amfetamina, metamfetamina, metylfenidat, efedryna, kofeina, metkatynarozszerzone źrenice w nikłym stopniu reagujące na światło, znaczne ubytki wagi ciała, nerwowość, drażliwość, wahania nastroju od euforii do depresji, kłopoty ze snem, nadmierne poczucie pewności lub nieuzasadniony strach, zniesienie zmęczenia, stereotypie ruchowe, akcesoria – igły, strzykawki, tabletki, kapsułki, drażetki różnych kolorów, małe opakowania plastikowe zawierające biały proszek lub kryształySubstancje halucynogenne – LSD, grzyby halucynogenne, ecstasy, fencyklidyna, MDA, DMT, atropina, meskalina, skopolaminarozszerzone źrenice w nikłym stopniu reagujące na światło, ślinotok, brak łaknienia, silny zapach potu, bełkotliwa mowa, wesołkowatość, dziwne, nieracjonalne wypowiedzi, prowadzenie rozmów z wyimaginowanymi osobami, pobudzenie, przeżycia mistyczne, ożywienie, podniecenie, wyostrzenie zmysłów wzroku i słuchu, synestezje, nagłe zmiany nastroju, mało racjonalne i dziwne zachowanie, np. okazywanie niecodziennej sympatii wobec innych, brak koordynacji ruchowej, widoczne zaburzenia orientacji przestrzennej, nieporadność ruchowa, silne halucynacje, akcesoria – cukier w kostkach, małe tubki z płynem, bibułki nasączone roztworem, opłatkiSterydyobrzęk twarzy, przerost żuchwy, zmiany skórne, plamy, zaczerwienienia, poczucie siły i kondycji, zaburzenia równowagi hormonalnej, szybki przyrost masy mięśniowej, nieproporcjonalny do czasu poświęcanego ćwiczeniom na siłowni, poprawa nastroju, przypływ energii, nerwowość, impulsywność, agresywnośćLotne rozpuszczalniki – toluen, aceton, butapren, nitraty, etery, glikole, estry, węglowodory alifatyczne i aromatycznezapalenie spojówek, nadwrażliwość na światło, katar, krwawienie z nosa, krosty i wrzody w okolicach nosa i ust, pęknięcia na wargach, wyraźny zapach rozpuszczalników, zaburzenia mowy (mowa zamazana), gadatliwość, pobudzenie, ożywienie, podniecenie, kichanie i kaszel, akcesoria – tuby kleju, smary, torebki plastikowe z klejem, woreczki foliowe, szmatki Jak widać, zachowanie i reakcje po narkotykach mogą być różne, chociaż niektóre substancje psychoaktywne dają podobne efekty, jak np. marihuana, amfetamina czy kokaina. Oczywiście, powyższa tabela stanowi tylko próbę pewnej syntezy, gdyż czasami zdarzają się reakcje zupełnie różne od tych przewidzianych, np. po kokainie, zamiast pobudzenia i euforii, pojawia się apatia i senność. Aby być pewnym, czy nasze dziecko zażywa jakieś substancje psychoaktywne, należy być bacznym obserwatorem albo poprosić o wykonanie testu na obecność narkotyków. Takie testy są relatywnie niedrogie i dostępne w wielu aptekach. 3. Jak działają narkotyki? Narkotyki nie są jednorodną grupą substancji psychoaktywnych. Ze względu na efekty, jakie daje dany narkotyk, wyróżnia się halucynogeny (np. grzyby halucynogenne, LSD), narkotyki pobudzające (np. amfetamina, metamfetamina, ecstasy), narkotyki rozluźniające, przeciwbólowe i otępiające (np. opioidy, marihuana, haszysz). Ze względu na pochodzenie wyróżnia się naturalne narkotyki pozyskiwane ze słomy makowej, konopi indyjskich i liści koki oraz syntetyczne narkotyki, które mogą zwierać jedną substancję odurzającą (np. metamfetamina) lub wiele różnych substancji psychoaktywnych (np. dopalacze). Popularny jest także podział na narkotyki miękkie i twarde, który odróżnia środki psychoaktywne pod względem potencjału uzależniającego. Przyjmuje się, że narkotyki miękkie nie uzależniają fizycznie – mogą jednak powodować powstanie zależności psychicznej. Nie wolno dać się zwieść, że narkotyki miękkie są bezpieczniejsze. Żaden narkotyk nie jest całkowicie bezpieczny i nigdy nie można być pewnym, jak zareaguje organizm na dany środek odurzający. Narkotyki to substancje silnie wpływające na działanie mózgu. W zależności od rodzaju mogą pobudzać, uspokajać, łagodzić silne bóle, wywoływać halucynacje, rozluźniać. Skutki ich zażywania są uzależnione od konkretnego przypadku – stanu oraz wrażliwości osoby zażywającej, przyjmowanej dawki, składu oraz tego, który raz z kolei zażywa się narkotyk. Osoby chorujące na serce, a także te o słabej psychice mogą zareagować na narkotyk w nieprzewidywalny sposób. Długofalowe skutki zażywania narkotyków obejmują zarówno problemy psychiczne, jak i choroby somatyczne. Konsekwencje narkomanii zależą od rodzaju substancji psychoaktywnej i czasu jej zażywania. Istotny czynnik to również stan zdrowia i predyspozycje osoby zażywającej narkotyki. Do skutków zażywania narkotyków zalicza się depresję, urojenia, stany lękowe, nerwicę, napady drgawkowe, zawał serca, uszkodzenia nerek, uszkodzenia wątroby, udar mózgu. W przypadku zażywania narkotyków dożylnie istnieje ryzyko zakażenia wirusem HIV i w konsekwencji – AIDS. Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza. polecamy